Nowotwory to coraz częściej diagnozowane choroby cywilizacyjne. Wzrost zachorowań na nowotwory kojarzony jest z niezdrowym stylem życia. I rzeczywiście – poza predyspozycjami genetycznymi – nasz styl życia i codzienne wybory żywieniowe mają ogromny wpływ na nasze zdrowie. Rolą zdrowej diety jest dostarczanie cennych składników odżywczych, które umożliwiają prawidłowy przebieg procesów życiowych, ale także zwiększają potencjał obronny organizmu. Jednocześnie nasza dieta powinna być wolna od syntetycznych dodatków i składników szkodzących naszemu zdrowiu – także na drodze inicjowania nowotworzenia.
Nowotwory mogą rozwijać się w konsekwencji predyspozycji genetycznych – istnieje grupa chorób, które są konsekwencją mutacji w genach regulujących cykle komórkowe. Stanowią one jednak zaledwie 5 – 10% wszystkich nowotworów, a do ich rozwoju konieczne jest zadziałanie niekorzystnych czynników środowiskowych. Przeważająca część nowotworów jest natomiast konsekwencją działania czynników zewnętrznych: niewłaściwej diety, stosowania używek, promieniowania słonecznego, infekcji wirusowej.
Nasz organizm jest stale narażony na działanie tych czynników – i stale powstają w nim komórki nowotworowe. Jednak przy sprawnie funkcjonującym układzie immunologicznym komórki te są unieszkodliwiane, a rozwój nowotworu zostanie zahamowany. Aby wspomóc takie fizjologiczne mechanizmy obronne, warto zadbać o właściwie zbilansowaną dietę. Jeśli dostarczy ona odpowiednich ilości antyutleniaczy i związków stymulujących układ odpornościowy – szansa na powstrzymanie rozwoju nowotworu jest naprawdę wysoka. Co zatem jeść, aby zminimalizować ryzyko zachorowania na raka?
Aby ograniczyć ryzyko zachorowania na nowotwór, należy komponować dietę przede wszystkim w oparciu o żywność nieprzetworzoną. Należy komponować jadłospis w oparciu o warzywa, ryby, mięsa, orzechy, oleje roślinne. Unikać należy produktów typu instant, fast foodów, słodyczy, napojów gazowanych, wędlin i konserw. Nie należy ponadto się przejadać – przyjmowanie zbyt wielu ilości kalorii prowadzi do rozwoju otyłości, a ta jest jednym z czynników sprzyjających rozwojowi raka. Należy ponadto unikać produktów dostarczających tzw. „pustych kalorii”. Wybierać należy żywność o wysokiej wartości biologicznej, czyli umiarkowanej kaloryczności a wysokiej zawartości cennych składników odżywczych.
W codziennej diecie powinny znaleźć się zielone liście warzyw, przyprawy i zioła – dostarczają mało kalorii, a bardzo wiele witamin, minerałów, antyoksydantów. Szczególne znaczenie w profilaktyce przeciwnowotworowej mają witaminy A, C, E i D oraz flawonoidy. Kolejne ważne składniki diety to oleje roślinne i ryby, dostarczające nienasyconych kwasów tłuszczowych. Nie należy jednak stronić od nasyconych tłuszczów zwierzęcych – o ile nie są to tłuszcze trans, nie wpłyną one negatywnie na stan zdrowia.
Najważniejsze z punktu widzenia profilaktyki przeciwnowotworowej składniki diety to:
– karotenoidy zawarte w pomarańczowych. Żółtych i czerwonych warzywach
– witamina K dostępna w zielonych liściach warzyw
– allicyna zawarta w czosnku
– sulforafan zawarty w brokułach
– kurkumina zawarta w kurkumie
– fitosterole – awokado, pestki dyni, nasiona słonecznika czy oleje nierafinowane
– flawonoidy – zawarte w niebieskich, fioletowych, żółtych i czerwonych warzywach
– kwasy tłuszczowe o działaniu przeciwzapalnym i immunomodulującym, zawarte w mięsach, rybach i orzechach
A czego unikać? Tłuszczów trans zawartych w fast foodach czy chipsach, konserwantów w wędlinach czy konserwach, nadmiernych ilości białka zwierzęcego i węglowodanów. Bezwzględnie trzeba zrezygnować z picia alkoholu i palenia papierosów.
Podsumowując – dieta antynowotworowa to po prostu zdrowa, nieprzetworzona dieta, z ograniczoną podażą węglowodanów i białka, oparta na zdrowych tłuszczach. Taka dieta ochronić może Twój organizm nie tylko przed nowotworami, ale także cukrzycą, chorobami tarczycy czy chorobami układu sercowo – naczyniowego.