Przyjęło się uważać, że wraz z wiekiem metabolizm ulega spowolnieniu, co sprzyja przybieraniu na wadze. W pewnym wieku zauważamy bowiem, że jedząc tyle co zwykle, ważymy coraz więcej. Czy rzeczywiście w starszym wieku wszyscy jesteśmy skazani na nadwagę? A może wystarczy jedynie wprowadzić kilka niewielkich zmian w stylu życia?
Pod pojęciem metabolizmu rozumiemy ogół reakcji zachodzących w organizmie, które służą pozyskaniu energii i składników odżywczych z pożywienia w celu podtrzymania funkcji życiowych. Tempo metabolizmu jest uwarunkowane genetycznie, ale kształtuje je także nasz styl życia – stopień aktywności fizycznej, dieta a także wiek. Już po ukończeniu 18 roku życia, nasz metabolizm zwalnia średnio o 2 – 3% na każdą dekadę życia. Oznacza to, że po pięćdziesiątce nasza przemiana materii jest o około 10% wolniejsza niż wtedy, gdy mamy 20 lat. Jeśli przez cały ten czas przyjmujemy jednakową ilość kalorii, wtedy z czasem stwarzamy nadwyżkę kaloryczną, która odkłada się w postaci tkanki tłuszczowej. Należy zatem modyfikować kaloryczność diety uwzględniając swój wiek.
Młode osoby prowadzą najczęściej aktywny tryb życia, uprawiają sport, są aktywne zawodowo. Osoby starsze natomiast wykazują mniejszą aktywność, co może przyczyniać się do spowolnienia metabolizmu. Niski poziom aktywności fizycznej prowadzi do spadku masy mięśniowej, a mięśnie jako tkanka o wysokim stopniu metabolizmu przyczyniają się do podkręcenia przemiany materii. Tkanka tłuszczowa zużywa natomiast znacznie mniej energii niż mięśnie.
Problem przybierania na wadze wraz z wiekiem dotyczy szczególnie kobiet. Pierwszym powodem jest zamiłowanie pań do diet odchudzających, zwłaszcza tych niskokalorycznych, które mają zagwarantować szybką redukcję masy ciała. A takie diety mogą skutecznie spowolnić metabolizm. Kolejną przyczyną zwiększonej tendencji kobiet do tycia są zmiany hormonalne towarzyszące menopauzie. Spadek poziomu żeńskich hormonów płciowych sprzyja kumulacji tkanki tłuszczowej, nie bez znaczenia są także wahania nastroju i towarzyszące im „zajadanie stresu”.
Jednym z najważniejszych błędów żywieniowych jest nadmierne spożycie węglowodanów. Dodatkowo osoby w średnim wieku i wieku podeszłym ograniczają spożycie tłuszczów, co wynika z całkowicie nieuzasadnionej obawy przed podwyższonym poziomem cholesterolu. Wiele badań udowadnia, że nie ma związku między spożyciem tłuszczów w diecie a zwiększonym ryzykiem chorób serca. A przewaga węglowodanów w diecie sprzyja rozwojowi nadwagi. Inne błędy to komponowanie diety na żywności przetworzonej, nieregularne przyjmowanie posiłków oraz brak kontroli nad ilością przyjmowanych kalorii.
Przybieraniu na wadze można przeciwdziałać – wystarczy jedynie przestrzegać kilku prostych zasad. Przede wszystkim – należy poświęcić nieco czasu na skomponowanie jadłospisu, uwzględniającego bieżące zapotrzebowanie na kalorie. Najlepiej jest w tym celu skorzystać z konsultacji dietetyka. Ważna jest także regularna aktywność fizyczna – najlepiej połączyć trening cardio z treningiem siłowym. Podkręcimy w ten sposób metabolizm i utrzymamy właściwy poziom tkanki mięśniowej. Dobrze jest na bieżąco kontrolować masę ciała i obwód w pasie – dzięki temu bardzo szybko uchwycimy moment przybierania na wadze i będziemy mogli szybko przeciwdziałać dalszemu tyciu. Nie należy zatem uznawać tycia za naturalną konsekwencję wieku – wystarczy jedynie dostosować swój styl życia do zmieniających się z czasem potrzeb naszego organizmu.