Hipoglikemia reaktywna – czy dieta keto może pomóc?

Hipoglikemia reaktywna – czy dieta keto może pomóc Hipoglikemia reaktywna definiowana jest jako spadek poziomu glukozy we krwi z towarzyszącymi objawami hipoglikemii, który pojawia się od 2 do 5 godzin po posiłku bogatym w węglowodany. Zazwyczaj epizody hipoglikemii towarzyszą cukrzycy, jednak hipoglikemia reaktywna może pojawić się u osób nie chorujących na cukrzycę. Objawy hipoglikemii reaktywnej są bardzo dokuczliwe i mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie, dlatego tak istotne jest jak najwcześniejsze rozpoznanie problemu i wdrożenie odpowiedniego postępowania. Niestety – objawy hipoglikemii reaktywnej są mało charakterystyczne, zatem dolegliwość ta przez długi czas może pozostawać nierozpoznana.

Czym jest hipoglikemia reaktywna i jak ją rozpoznać?

Hipoglikemia reaktywna to stan, w którym poziom glikemii obniża się poniżej 55 mg/dl, a objawy te obserwowane są około 4 godzin po posiłku. Taki poposiłkowy spadek poziomu cukry we krwi wynika ze zbyt gwałtownego wyrzutu insuliny przez trzustkę. W warunkach fizjologicznych wyrzut hormonu przez trzustkę powinien być tak zoptymalizowany, aby stopniowo przywrócić poziom glukozy do wartości prawidłowych. Natomiast nadmierny wyrzut insuliny prowadzi do zbyt dużego obniżenia poziomu glukozy, co objawia się w następujący sposób:

– drżeniem mięśni
– osłabieniem
– zawrotami głowy
– zlewnymi potami
– kołataniem serca
– sennością
– zaburzeniami widzenia
– uczuciem nagłego głodu

Hipoglikemia reaktywna poposiłkowa może pojawić się w efekcie współistniejącej insulinooporności – wówczas komórki są mniej wrażliwe na działanie hormonu i trzustka syntetyzuje większe ilości hormonu. Przyczyną poposiłkowej hipoglikemii może być ponadto resekcja żołądka oraz zaburzenia opróżniania żołądkowego. Pojawieniu się hipoglikemii reaktywnej sprzyja ponadto częste spożywanie węglowodanów, zwłaszcza prostych. Węglowodany te prowadzą do gwałtownego wzrostu poziomu glukozy we krwi, a w konsekwencji – do równie nagłego wyrzutu insuliny. A wysokiemu stężeniu insuliny towarzyszy gwałtowne obniżanie glikemii.

Rozpoznanie hipoglikemii opiera się na szczegółowym wywiadzie lekarskim oraz wynikach badania doustnego testu obciążenia glukozą. Test polega na wypiciu roztworu z 75 g glukozy i pomiarze poziomu glikemii na czczo, a także po 120, 150, 180 oraz 240 minutach.

Leczenie hipoglikemii reaktywnej – dieta ketogeniczna

Terapia hipoglikemii reaktywnej polega przede wszystkim na stosowaniu odpowiedniej diety. Model żywienia powinien być skomponowany w taki sposób, aby spożywane posiłki nie generowały zbyt dużego wzrostu glikemii. Idealnie sprawdza się zatem dieta ketogeniczna, czyli dieta ograniczająca do minimum spożycie węglowodanów i bazująca na tłuszczach. Ograniczenie podaży węglowodanów umożliwia stałe utrzymywanie prawidłowego poziomu glikemii we krwi, a także ograniczenie wydzielania insuliny przez trzustkę. Osiągnięty zostaje zatem podstawowy cel terapeutyczny, czyli utrzymanie normoglikemii.

Wiele osób cierpiących na hipoglikemię reaktywną stara się spożywać węglowodany, gdyż panuje błędne przekonanie, że to właśnie przyjmowanie wraz z dietą węglowodanów ma zapobiegać epizodom hipoglikemii. Owszem – takie założenie ma sens, ale jedynie wówczas, gdy hipoglikemia towarzyszy chociażby nieodpowiedniemu leczeniu cukrzycy. Wystarczy wyobrazić sobie sytuację, gdy zastosowana zostanie zbyt wysoka dawka insuliny – wówczas nagłemu spadkowi poziomu cukru można, a nawet należy przeciwdziałać dostarczając organizmowi glukozy. Jednak w przypadku hipoglikemii reaktywnej mechanizm jest zupełnie odmienny. Jak ma nazwa wskazuje – hipoglikemia jest reaktywna, a zatem pojawia się jako reakcja na spożycie węglowodanów. Oznacza to, że każdorazowe ich spożycie stwarza ryzyko pojawienia się hipoglikemii. Dlatego dieta keto, redukująca spożycie węglowodanów idealnie sprawdza się w przypadku hipoglikemii reaktywnej. I wcale nie należy obawiać się osłabienia wynikającego z ograniczenia węglowodanów w diecie – komórki ciała pozyskują energię z tłuszczów, ciał ketonowych. Ponadto z aminokwasów w procesie glukoneogenezy powstaje glukoza.

Odpowiednio skomponowana dieta ma kluczowe znaczenie dla zredukowania częstości pojawiania się epizodów hipoglikemii reaktywnej oraz złagodzenia jej objawów. Dieta ketogeniczna sprawdza się w hipoglikemii reaktywnej, ale także innych zaburzeniach gospodarki węglowodanowo – insulinowej, takich jak insulinooporność i cukrzyca typu 2. Nie dziwi zatem, że te model żywienia zyskuje na popularności.

Pozostałe teksty