Zaburzenie funkcji jelit odbija się echem na zdrowiu całego organizmu. Wiele powszechnie diagnozowanych schorzeń – nie tylko dotyczących układu pokarmowego – ma ścisły związek z jelitami. Wszystkie układy i narządy, łącznie z układem sercowo – naczyniowym, odpornościowym czy nerwowym mogą dotkliwie odczuć nawet subtelne zaburzenia w funkcjonowaniu jelit. Oto najpowszechniejsze z nich.
Rozleniwienie jelit to jeden ze znaków naszych czasów. Brak ruchu, nieregularna i ciężkostrawna dieta, niedostateczna podaż błonnika oraz spożywanie żywności przetworzonej zaburzają motorykę jelit, spowalniając pasaż treści jelitowej oraz zaburzając procesy trawienia. Prowadzi to do przewlekłych bólów brzucha, wzdęć, zaparć oraz dyskomfortu w okolicy brzucha.
Najgorszym z możliwych sposobów radzenia sobie z syndromem leniwego jelita jest sięganie po leki przeczyszczające. Powodują one jedynie usunięcie jednego z objawów – wzdęć, ale nie likwidują przyczyn zaburzeń pracy jelit. Ponadto stosowane często leki na przeczyszczenie mogą podrażniać śluzówkę żołądka oraz jeszcze bardziej zaburzać perystaltykę jelit.
Jak zatem radzić sobie z syndromem leniwego jelita? Zadbaj o regularne spożywanie posiłków i unikanie stresu i pośpiechu. Postaw na lekkostrawną dietę z dużą ilością warzyw i kiszonek, ale pamiętaj jednocześnie o odpowiednim nawodnieniu organizmu – błonnik działa jak szczoteczka oczyszczająca jelita, ale tylko przy odpowiedniej podaży płynów. Oczywiście wskazana jest regularna aktywność fizyczna oraz unikanie stresu i nerwowego trybu życia.
Zespół złego wchłaniania
Zespoły złego wchłaniania to częste konsekwencje różnorodnych schorzeń jelit, które prowadzą do ograniczenia przyswajania składników odżywczych przez błonę śluzową jelit. Najczęstsze przyczyny to alergie pokarmowe, celiakia, choroba Crohna, choroby pasożytnicze czy bakteryjne. Objawy zależą od tego, do niedoboru jakich substancji prowadzi zespół złego wchłaniania. Czy temu schorzeniu można zapobiec? Jedyne, co możesz zrobić, to zadbać kompleksowo o jelita, by nie dopuścić do rozwoju jakichkolwiek jego dysfunkcji. Leczenie zespołów złego wchłaniania ogranicza się jedynie do wyleczenia choroby podstawowej, lepiej zatem zawczasu im zapobiegać, prawda?
Ta częsta i dokuczliwa przypadłość dotyka najczęściej kobiet. Wynika z występowania tzw. nadwrażliwości trzewnej, czyli zwiększonego odczuwania bólu płynącego z przewodu pokarmowego, zaburzenia motoryki jelit oraz nieprawidłowości jelitowego układu nerwowego. Rozpoznawana jest na podstawie występujących dłużej niż trzy miesiące następujących objawów:
– biegunki
– zaparcia
– bóle brzucha, pojawiające się po posiłku i ustępujące po wypróżnieniu
– wzdęcia
Wszelkie dolegliwości związane z nadwrażliwością jelit są potęgowane przez psychikę pacjenta, stany depresyjne i lęki, co doskonale obrazuje wzajemną relację jelito – układ nerwowy. Ponadto nasilenie choroby nasila dysbioza, czyli zaburzenia flory bakteryjnej jelit. Podstawą zarówno profilaktyki, jak i leczenia zespołu jelita drażliwego jest unikanie stresu i stosowanie technik relaksacyjnych oraz odpowiednia dieta: unikanie potraw smażonych, nabiału, kawy i alkoholu.
Zespół nieszczelnego jelita to schorzenie sprowadzające się do zmniejszonej szczelności ścian jelit. Rozszczelnienie bariery jelitowej powoduje przechodzenie patogenów i większych cząstek pokarmowych do krwioobiegu, co skutkuje atakowaniem obcych antygenów przez układ odpornościowy oraz rozwojem przewlekłego stanu zapalnego.
Co przyczynia się do rozszczelnienia ścian jelit? Dieta wysokoprzetworzona, bogata w cukier, gluten, alkohol, sztuczne konserwanty i barwniki oraz nadmiar tłuszczów trans to główne przyczyny. Na ściany jelit niekorzystne wpływa oczywiście stres oraz brak ruchu. Jak objawia się zespół nieszczelnego jelita?
– dyskomfort ze strony układu pokarmowego: wzdęcia, biegunki, bóle brzucha, zaparcia
– problemy skórne: suchość, wysypka, trądzik, atopowe zapalenie skóry
– migreny, zmęczenie, problemy z bezsennością
– alergie pokarmowe
– bóle stawów
– częste infekcje
– depresja
– ADHD
– autyzm!
Celiakia to choroba jelit, o której w ostatnich latach jest bardzo głośno. Wynika ona z nietolerancji na gluten – białko pszenicy, powszechnie obecne w diecie. Na celiakię cierpi kilka procent światowej populacji, a choroba zaatakować może w każdym wieku. Dlaczego gluten jest taki niezdrowy? Jako alergen generuje odpowiedź zapalną, prowadzącą do niszczenia śluzówki jelit, co ostatecznie daje efekt zaburzeń trawienia i wchłaniania. Jak objawia się celiakia? Tak jak wszystkie schorzenia jelit: zarówno typowo trawiennymi dolegliwościami, jak i objawami ogólnymi. Jeśli cierpisz na nietolerancje glutenu, doświadczyć możesz zatem wzdęć, bólów brzucha, biegunek i zaparć, ale także bólów kości i stawów, schorzeń skórnych, zaburzeń hormonalnych lub zmian nastroju, z depresją włącznie.
Co zatem robić? Całkowicie wyeliminować gluten z diety – raz na zawsze! Nawet, jeśli dotąd nie masz objawów nietolerancji, pomyśl o profilaktyce celiakii i ogranicz spożycie glutenu, obecnego m. in. w pszenicy, owsie, jęczmieniu oraz w życie.
Choroba Crohna to nieswoiste zapalenie jelita, spowodowane przez kombinację czynników genetycznych i immunologicznych, a także zaburzeń flory bakteryjnej jelit. Objawia się bólami brzucha, biegunkami i zaburzeniami wchłaniania. Najczęściej choroba diagnozowana jest u ludzi młodych i ma przewlekły charakter. Leczenie polega na stosowaniu leków przeciwzapalnych lub – bardzo drogich – leków biologicznych. Oczywiście kluczowa dla łagodzenia objawów jest odpowiednia dieta:
– unikanie spożywania ciężkich potraw
– ograniczenie spożycia błonnika
– unikanie ostrych przypraw
– regularne spożywanie lekkostrawnych posiłków
– suplementacja probiotykami.