Jak żyć z cukrzycą typu 1 i 2?

Jak żyć z cukrzycą typu 1 i 2 Cukrzyca to przewlekła, nieuleczalna choroba – nie dziwi zatem, że każdy, kto usłyszy taką diagnozę, jest pełen obaw. Wątpliwości dotyczą diety, uciążliwości leczenia insuliną, kwestii samokontroli glikemii czy możliwości zapobiegania powikłaniom cukrzycy. Jak w przypadku każdej choroby przewlekłej, ogromne znaczenie ma współpraca pacjenta z lekarzem oraz prowadzony przez pacjenta styl życia. Na co zwrócić szczególną uwagę w przypadku cukrzycy? Czy bardzo różni się życie pacjentów chorych na cukrzycę typu 1 i 2?

Czym różni się cukrzyca typu 1 i 2? Czy różnice dotyczą wyłącznie leczenia?

Cukrzyca typu 1 i 2 to choroby, których wspólnym mianownikiem są zaburzenia gospodarki glukozowo – insulinowej. W przypadku cukrzycy typu 1 ma miejsce zaburzenie syntezy insuliny przez trzustkę – zazwyczaj na skutek niszczenia trzustki przez autoprzeciwciała. Prowadzi do to zwiększonego poziomu glukozy we krwi i narzuca konieczność uzupełnienia poziomu insuliny na drodze jej wstrzykiwania. Natomiast u podstaw cukrzycy typu 2 leży złożona kombinacja działania wielu czynników, takich jak nadwaga, brak aktywności fizycznej, dieta obfitująca w węglowodany czy zaburzenia gospodarki lipidowej. Czynniki te prowadzą do rozwoju insulinooporności, czyli braku wrażliwości tkanek na działanie insuliny. W takiej sytuacji nie jest stwierdzany niedobór hormonu, niekiedy wręcz przeciwnie – insuliny syntetyzowane jest za dużo. Mimo to glukoza nie jest wykorzystywana przez komórki jako źródło energii, co prowadzi do hiperglikemii i jej konsekwencji. W leczeniu najczęściej nie ma potrzeby stosowania insuliny, wymagane jest natomiast zażywanie leków hipoglikemizujących oraz zwiększających insulinowrażliwość tkanek.

Kiedyś różnica między tymi dwoma typami cukrzycy dotyczyła także wieku, w którym diagnozowano te choroby. Cukrzyca typu 1 najczęściej diagnozowana była w młodym wieku, u dzieci i młodzieży, zaś cukrzyca typu 2 – u osób starszych. Dziś jednak różnica ta uległa znacznemu zatarciu – z racji niezdrowego trybu życia cukrzyca typu 2 występuje u coraz młodszych pacjentów.

Zalecenia dla osób chorych na cukrzycę typu 1 i 2

Zarówno osoby chore na cukrzycę typu 1, jak i 2 muszą stale przebywać pod opieką diabetologa, który wdroży odpowiednie leczenie oraz będzie kontrolować jego postępy. W ramach leczenia cukrzycy stosowana jest farmakoterapia, ale także zmiana stylu życia – i dlatego tak ważna jest współpraca z pacjentem. Także kontrolowanie glikemii zależy od współpracy lekarza i osoby chorej – ogromne znaczenie ma bowiem tzw. samokontrola pacjenta, czyli samodzielne pomiary glikemii przy użyciu glukometru.

Osoby chore na cukrzycę każdego typu powinny regularnie badać poziom glukozy we krwi – mowa o glukozie na czczo oraz o tzw. glukozie przygodnej, czyli pomiarze glukozy w dowolnej porze dnia. Takich pomiarów można dokonywać w laboratorium lub w domu przy użyciu wspomnianego glukometra. Ponadto regularnie należy wykonywać następujące badania:

– pomiar hemoglobiny glikowanej HbA1c, która informuje o stopniu wyrównania glikemii na przestrzeni ostatnich 6 – 10 tygodni
– lipidogram, czyli oznaczanie poziomu cholesterolu i trójglicerydów
– mocznik i kreatyninę pomagające monitorować funkcjonowanie nerek
– badanie ogólne moczu
– pomiar ciśnienia tętniczego
– kontrolowanie masy ciała
– badanie stóp w ramach profilaktyki stopy cukrzycowej
– badanie EKG

Równie ważna jest właściwa dieta w cukrzycy. Zarówno osoby cierpiące na typ 1, jak i 2 cukrzycy powinny stosować dietę normalizującą poziom glukozy we krwi, której opracowanie najlepiej jest powierzyć dietetykowi. Jako dietetyk specjalizujący się w układaniu diet dla osób cierpiących na zaburzenia metaboliczno – hormonalne wiem, że ogólne zalecenia, jakie pacjenci otrzymują w gabinecie diabetologa okazują się być niewystarczające, aby samodzielnie skomponować dietę. Konieczne jest bowiem dopasowanie kaloryczności diety, ale także zadbanie o właściwe proporcje makroskładników. W powszechnej opinii wciąż jeszcze dieta w cukrzycy powinna dostarczać sporo węglowodanów złożonych, z jednoczesnym ograniczeniem spożycia cukrów prostych. W rzeczywistości jednak najlepsze efekty przynosi niemal całkowite wyeliminowanie węglowodanów, a zatem dieta oparta na tłuszczach, a nawet dieta ketogeniczna. Taki model odżywiania sprawdza się u wszystkich moich podopiecznych cierpiących na cukrzycę, pozwalając osiągnąć doskonałe wyniki wyrównania glikemii oraz poziomu cholesterolu we krwi. U wielu osób udaje się ponadto zmniejszyć dawki stosowanych leków. Taka dieta sprzyja także skutecznej i trwałej utracie zbędnych kilogramów. Poza dietą pacjenci z cukrzycą typu 1 lub 2 powinni zadbać o regularną aktywność fizyczną. To powinno wystarczyć, aby móc cieszyć się doskonałym zdrowiem oraz uniknąć przykrych powikłań cukrzycy.

Pozostałe teksty