Jakie badania profilaktyczne warto jest regularnie wykonywać?

Jakie badania profilaktyczne warto jest regularnie wykonywać Troska o zdrowie sprowadza się przede wszystkim do profilaktyki. Dziś rozumiana jest ona jako zdrowy styl życia – unikanie stresu, regularna aktywność fizyczna, odpowiednio zbilansowana dieta i badania profilaktyczne. W naszych rękach spoczywa stan naszego zdrowia – wystarczy wprowadzenie kilku zdrowych zmian w trybie życia oraz kontrolowanie stanu zdrowia, aby oddalić od siebie widmo wielu chorób cywilizacyjnych. Przyjrzyjmy się bliżej badaniom profilaktycznym – jakie z nich są dedykowane poszczególnym grupom wiekowym?

Badania profilaktyczne dla 20 – latków

Osoby w młodym wieku nie zaprzątają sobie myśli stanem swojego zdrowia. Możliwość zachorowania na poważną chorobę wydaje się być mało prawdopodobnym i odległym scenariuszem. Niestety – statystyki są nieubłagane: schorzenia kojarzone do niedawna z osobami w podeszłym wieku, dziś dotykają także młodych. Warto zatem poświęcić chwilę na wykonanie podstawowego pakietu badań profilaktycznych. Najważniejsze badania dla dwudziestolatków to:

– badanie poziomu glukozy na czczo oraz lipidogram – raz na trzy lata (badanie w kierunku zagrożenia cukrzycą czy miażdżycą)
– morfologia krwi z rozmazem – raz w roku (badanie w kierunku anemii, zaburzeń płytkowych, nowotworów krwi czy stanów zapalnych)
– pomiar ciśnienia tętniczego krwi – co najmniej raz w roku
– badania hormonów tarczycy fT4 i fT3 oraz hormonu tyreotropowego TSH – raz na pięć lat
– EKG – raz na trzy lata
– USG jamy brzusznej – raz na trzy lata
– badanie stomatologiczne dwa razy w roku
– kobiety powinny dodatkowo wykonywać badanie cytologiczne raz w roku oraz samobadanie piersi.

Badania profilaktyczne dla 30 – latków

Przełom trzeciej i czwartej dekady życia to czas, gdzie wiele osób decyduje się na zostanie rodzicami. Wymaga to bardziej szczegółowej kontroli zdrowia – szczególnie u kobiet. To także czas intensywnej pracy, narażenia na stres i przemęczenie. Może pojawić się siedzący tryb życia, nieregularna dieta, przyrost masy ciała. Oto, jakie badania warto wykonywać w tym okresie:

– badanie poziomu glukozy i lipidów we krwi – raz na trzy lata
– morfologia z rozmazem raz do roku
– badanie hormonów tarczycy raz na pięć lat
– USG ginekologiczne u kobiet – raz w roku
– EKG i USG jamy brzusznej – raz na trzy lata
– badanie per rectum u mężczyzn z grupy ryzyka (z rakiem prostaty w rodzinie)
– badanie poziomu witaminy D3 – raz w roku
– badanie poziomu homocysteiny – raz na dwa lata.

Badania 40+ i 50+

W wieku 40 – 50 lat warto wykonywać wszystkie wymienione powyżej badania profilaktyczne. Dodatkowo kobiety powinny co dwa lata wykonać mammografię, a po okresie menopauzy – badanie densytometryczne, czyli badanie gęstości kości. Panowie powinny natomiast zwrócić uwagę na badanie prostaty per rectum oraz oznaczanie poziomu PSA we krwi.

Około 50 roku życia należy zacząć wykonywać kolonoskopię – badanie endoskopowe jelita grubego (w kierunku nowotworu tego narządu). Zalecana częstotliwość to raz na 5 lat. W tym wieku można ponadto rozpocząć oznaczanie raz na dwa lata tzw. markerów nowotworowych:

– CA 125 w kierunku raka jajnika
– CA 15.3 w kierunku raka piersi
– CA 72 – 4 oraz CEA w kierunku nowotworów układu pokarmowego
– AFP w kierunku raka wątroby

Nie należy oczywiście zapominać o kontroli masy ciała – otyłość to także choroba.
Wymienione badania oraz częstotliwości ich wykonywania to absolutne minimum. Nic nie stoi oczywiście na przeszkodzie, aby wspomniane badania wykonywać częściej. Na nic jednak zda się taka profilaktyka, jeśli nie pójdzie ona w parze z właściwą dietą – a to właśnie odpowiedni model żywienia odgrywa najważniejszy wpływ na stan naszego zdrowia. Co zatem jeść, aby wyniki naszych badań były zadowalające?

Dieta dla zdrowia – najlepsza profilaktyka

Wokół zdrowej diety narosło w ostatnim czasie wiele kontrowersji – jedni zachwalają dietę wysokowęglowodanową, inni wskazują na dietę o wysokiej zawartości białka. Takie modele diety spotykane są najczęściej. Trudno jednak uznać je za zdrowe w świetle faktu, że coraz więcej z nas choruje na cukrzycę, miażdżycę, otyłość czy nowotwory. Jest to najlepszy sygnał do tego, aby diametralnie zmodyfikować swoje spojrzenie na dietę. I tu z pomocą przychodzą wyniki najnowszych badań – za najzdrowszy modle żywienia uznawana jest dziś dieta oparta na tłuszczach. Dlaczego?

Węglowodany mają silny potencjał prozapalny, ponadto odpowiadają za rozwój insulinooporności czy cukrzycy. Białko spożywane w nadmiarze może obciążać nerki. A tłuszcze? Łagodą stany zapalne, wspomagają odporność, wywierają korzystny wpływ na pracę serca i mózgu. Pozwalają zachować prawidłową masę ciała, minimalizują ryzyko zachorowania na nowotwory, choroby tarczycy, cukrzycę, zawał serca. Warto zatem otworzyć się na najnowszą wiedzę z zakresu dietetyki i dać szansę diecie opartej na tłuszczach. Taki model żywienia obroni się sam – poprawa sylwetki i stanu zdrowia najlepiej uświadomią Ci, że tłuszcze powinny stanowić podstawę Twojego jadłospisu.

Pozostałe teksty