Medycyna mitochondrialna

Jedną z nowych, dynamicznie rozwijających się gałęzi medycyny jest medycyna mitochondrialna. Wyróżnia się ona ogromnym potencjałem rozwojowym i stanowi obiecujące uzupełnienie medycyny prewencyjnej. Medycyna mitochondrialna koncentruje się na przyczynach rozwoju chorób przewlekłych, a zrozumienie tych procesów na poziomie molekularnym może zminimalizować ryzyko wielu chorób. A wszystko sprowadza się do mitochondriów – niewielkich organelli komórkowych, w których zaczyna się większość procesów zapalnych.

O co chodzi w medycynie mitochondrialnej?

Mitochondria to niewielkie organelle, których podstawową funkcją w komórkach jest dostarczanie energii. Odbywa się to za pośrednictwem wysokoenergetycznego związku ATP. Ponadto mitochondria uczestniczą w przemianach węglowodanów, aminokwasów, lipidów i nukleotydów, a także transporcie jonowym. Najwięcej mitochondriów zawierają te tkanki, które wyróżniają się wysokim zapotrzebowaniem na energię – mięśniach szkieletowych oraz mięśniu sercowym, a także mózgu.

Obecnie narażenie organizmu na wolne rodniki jest większe niż kiedykolwiek. Wolne rodniki bombardują organizm z zewnątrz, ale także powstają wewnątrz komórek jako efekt licznych przemian życiowych. Do pewnego momentu organizm radzi sobie z negatywnym wpływem reaktywnych form tlenu, jednak gdy kumulują się one w nadmiarze – wówczas mogą przyczynić się do powstania tzw. stresu oksydacyjnego. W jego przebiegu dochodzi m. in. do uszkodzenia błon komórkowych, a szczególnie intensywnie te niekorzystne zmiany zachodzą właśnie w mitochondriach. Skutkuje to deficytem energii wewnątrzkomórkowej i stanowi przyczynę przewlekłego stanu zapalnego. A na jego podłożu dochodzi do rozwoju wielu schorzeń.

Jakie choroby leżą w centrum zainteresowania medycyny mitochondrialnej?

Istnieje grupa chorób mitochondrialnych, które mają charakter wrodzony i dotyczą poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu czy budowie mitochondriów. Choroby te są dziedziczone wyłącznie po matce i objawiają się w pierwszych latach życia. Najważniejsze ich manifestacje to miopatie, neuropatie oraz encefalopatie. Medycyna mitochondrialna koncentruje się natomiast na tych zaburzeniach w funkcjonowaniu mitochondriów, które mają charakter wrodzony i wynikają z niewłaściwego trybu życia. Zminimalizowanie tych zaburzeń może okazać się pomocne w profilaktyce chorób przewlekłych.

Nieprawidłowo funkcjonujące mitochondria oznaczają zmniejszenie potencjału energetycznego komórek – a to przekłada się na mniej sprawne procesy regeneracji, a także ochrony przed negatywnym wpływem wolnych rodników. Medycyna mitochondrialna ma na celu zapobiegnięcie tym niepożądanym zjawiskom. Ta gałąź medycyny znajduje coraz szersze zastosowanie w terapii następujących schorzeń:

– zaburzeń autoimmunologicznych
– chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Parkinsona czy Alzheimera
– nowotworów
– cukrzycy typu 2
– chorób układu sercowo – naczyniowego (miażdżyca, choroba niedokrwienna serca)
– chorób wątroby.

Leczenie w medycynie mitochondrialnej

Medycyna mitochondrialna proponuje innowacyjna metodę terapii, wolną od stosowania tradycyjnych leków. Okazuje się bowiem, że spożywanie leków samo w sobie może generować wiele działań niepożądanych, w tym stres oksydacyjny. Terapia w medycynie mitochondrialnej bazuje na stosowaniu wysokich dawek określonych witamin czy składników mineralnych. Mowa o takich suplementach diety, które określane są mianem mitoceutyków. Są do witaminy i składniki mineralne wpływające na funkcjonowanie mitochondriów. Muszą być dostarczone w doskonale przyswajalnej formie, w wysokich dawkach. Najczęściej stosowane mitoceutyki to związki o działaniu antyoksydacyjnym oraz regulującym przemiany energetyczne. Mowa zwłaszcza o:

– witaminie C
– witaminie D
– witaminach z grupy B (szczególnie witaminach B6, B9 i B12)
– selenie
– cynku
– chromie
– manganie
– magnezie
– L – karnitynie
– glutationie
– koenzymie Q10

Tego typu preparaty powinny być stosowane w oparciu o wywiad lekarski oraz wyniki badań laboratoryjnych. Po mitoceutyki sięgać można profilaktycznie, w celu spowolnienia procesów starzenia się organizmu oraz ograniczenia rozwoju schorzeń. Mitoceutyki doskonale sprawdzą się ponadto u osób, które dostrzegają u siebie symptomy mogące świadczyć o stresie oksydacyjnym. Mowa o chronicznym zmęczeniu, senności, bólach głowy, pogorszeniu odporności. Oczywiście w parze ze stosowaniem suplementów powinien iść zdrowy styl życia – regularna aktywność fizyczna, dieta bazująca na nieprzetworzonej żywności oraz unikanie stresu.

Pozostałe teksty