Nadwaga – problem nie tylko natury estetycznej

Kiedyś nadwaga czy otyłość uznawane były za problem jedynie natury estetycznej, a jednocześnie nie stanowiły powszechnie występującego problemu. Dziś natomiast mamy świadomość, że nadwaga traktowana jest jako choroba – i to powszechnie występująca. A może otyłość jest wynikiem zaniedbania zdrowotnego? No właśnie… nadmierna masa ciała to obecnie problem globalny, dotykający już małe dzieci. Jak zatem wytłumaczyć stale wzrastający odsetek osób cierpiących na otyłość mimo, iż wiadomo, jakie są konsekwencje otyłości. I mowa tu nie tylko o częstym w dobie kultu ciała napiętnowaniu społecznym, ale przede wszystkim – niezwykle negatywnym wpływie otyłości na zdrowie.

Nadwaga i otyłość – czy dotyczy Cię ten problem?

Kwestia oceny własnego ciała wciąż pozostaje kwestią bardzo indywidualną – jedni czują się doskonale w rozmiarze XXL, inni uważają, że mogliby zrzucić kilka kilogramów, choć przez otoczenie postrzegani są jako osoby bardzo szczupłe. Możemy zatem czuć się świetnie fizycznie i mieć doskonałą samoocenę, a nasza waga odbiegać może od prawidłowej. I dlatego – w celu obiektywnej oceny masy ciała – wprowadzono liczne, uniwersalne wskaźniki, z których najbardziej popularny jest BMI, czyli Body Mass Index. Wyrażany jest on jako stosunek masy ciała w kilogramach do wzrostu wyrażonego w metrach i podniesionego do drugiej potęgi. Dla mniej utalentowanych matematycznie – w Internecie dostępne są proste kalkulatory BMI, wymagające jedynie podania wzrostu i wagi.
Norma BMI to 18,5 – 25. Nadwaga definiowana jest dla BMI przyjmującego wartości 25 – 30, zaś otyłość – dla BMI w przedziale powyżej 30. Wskaźnik BMI ma jedną podstawową wadę – nie uwzględnia lokalizacji tkanki tłuszczowej, a ta zlokalizowana w okolicy brzusznej jest dla zdrowia najgroźniejsza. Zatem zamiast snuć domysły, najlepiej udać się do dietetyka w celu kompleksowej oceny naszej sylwetki.

Najczęstsza przyczyna otyłości – niewłaściwy styl życia

Wiele osób chce utożsamiać swoją nadwagę z konkretnym problemem zdrowotnym – o ile wygodniej powiedzieć, że za nadmierną masę ciała odpowiadają hormony, a nie brak ruchu czy właściwie zbilansowana dieta. I rzeczywiście – u coraz większego odsetka osób za otyłość odpowiada nierozpoznana niedoczynność tarczycy czy nadczynność nadnerczy. W związku z coraz większą liczbą diagnozowanych przypadków chorób tarczycy, cukrzycy typu 2 czy insulinooporności – przybywa osób, u których nadwaga jest konsekwencją zaburzeń metaboliczno – hormonalnych. Jednak nadal wiele przypadków nadwagi i otyłości generowana jest przez nas samych. Czy to dobra wiadomość? Z jednej strony nie bardzo – bo świadczy to o tym, że zaniedbujemy własne zdrowie. Ale z drugiej strony jest to wiadomość dobra, gdyż to od nas zależy, co dalej z tym zrobimy. A zrobić możemy bardzo wiele – z pomocą dietetyka przeanalizować możemy dotychczas popełniane błędy oraz zmodyfikować dietę. A te najczęściej popełniane błędy to:

1. Jemy po prostu zbyt dużo, podlegając – niekiedy niepotrzebnie – presji spożywania pięciu posiłków dziennie; po co jednak mamy to robić, jeśli nie czujemy się głodni? Możemy zjeść np. tylko trzy posiłki, o dogodnej dla nas porze. Nasz organizm nie ma wewnętrznego zegarka, który resetuje się o określonej godzinie i rozlicza nas z pór przyjmowania posiłków. Jeśli w ciągu doby przyjmiesz odpowiednią dla siebie ilość kalorii – nie przytyjesz. A stałe jedzenie co 2 – 3 godziny to najprostsza droga do rozwoju insulinooporności i przyrostu masy ciała.
2. Komponowanie diety w oparciu o żywość przetworzoną – słodycze, napoje gazowane, fast foody, produkty instant – to ogrom syntetycznych dodatków, cukru i tłuszczów trans. Z pewnością niekorzystnie wpływają one na metabolizm. Organizm nie wie po prostu, jak sobie z nimi radzić, gdyż takie składniki diety w niczym nie przypominają normalnej żywności. A dostarczają mnóstwa kalorii bez żadnych wartości odżywczych.
3. Eksperymenty z dietami – wysokowęglowodanowa, dieta kopenhaska, dieta Dukana… Któż z nas, zachęcony spektakularnymi efektami wielu diet, przetestował je na sobie? I któż z nas nie doświadczył zaraz potem efektu jo – jo? Zdrowie to nie pole do eksperymentów, a nie będąc ekspertem, naprawdę trudno jest odróżnić wartościowe modele żywienia od modnych, ale zarazem nieskutecznych diet. Wniosek? Jeśli chcesz zadbać o prawidłową masę ciała – powierz to dietetykowi.
4. Zbyt mało aktywności fizycznej – to plaga naszych czasów. Z jednej strony wydaje nam się, że coraz więcej się ruszamy – alejki biegowe w parku czy kluby fitness przeżywają oblężenie, A z drugiej – już dzieci unikają aktywności fizycznej, uwięzione przed laptopem. A brak ruchu to coś więcej niż tendencja do nadwagi – to szereg komplikacji zdrowotnych, podobnie jak wspomniana nadwaga. No właśnie – jakie to konsekwencje?

Nadmierna masa ciała – negatywny wpływ na zdrowie

Nadwaga czy otyłość stanowią wyraz poważnych zaburzeń metabolicznych w organizmie. Mogą także prowadzić do zaburzeń hormonalnych. Poza tym samo „dźwiganie” nadprogramowych kilogramów wpływa negatywnie na organizm. Najczęściej występujące konsekwencje nadmiernej masy ciała to:

– przeciążenie układu ruchu, zwyrodnienia kręgosłupa i stawów
– rozwój insulinooporności i cukrzycy typu 2
– zwiększone ryzyko rozwoju chorób układu sercowo – naczyniowego, takich jak nadciśnienie, miażdżyca, zawał serca
– wzrost zachorowania na nowotwory, zwłaszcza raka piersi, jajnika żołądka czy płuc
– rozwój zespołu policystycznych jajników, zaburzenia miesiączkowania i płodności
– zaburzenia odporności
– problemy ze stosowaniem niektórych leków, które gromadzą się w tkance tłuszczowej i nie wykazują efektu terapeutycznego (np. doustna antykoncepcja hormonalna)

Powikłania medyczne nadwagi obejmują na dobrą sprawę większość przewlekłych, powszechnie występujących schorzeń. Unormalizowanie masy ciała to zatem nie tylko inwestycja w nienaganny wygląd, ale przede wszystkim – najlepsza profilaktyka zdrowotna.

Pozostałe teksty