Neuropatia cukrzycowa jest najczęstszym przewlekłym powikłaniem cukrzycy, charakteryzującym się uszkodzeniem nerwów. Na rozwoju takiego powikłania się nie kończy, gdyż neuropatia cukrzycowa zwiększa ryzyko wystąpienia kolejnych powikłań, takich jak zawał serca, stopa cukrzycowa. Jedynym sposobem profilaktyki polineuropatii cukrzycowej jest utrzymywanie prawidłowego poziomu cukru we krwi – im lepiej kontrolowana jest cukrzyca, tym mniejsze ryzyko wystąpienia neuropatii.
Polineuropatia to zespół wielu schorzeń, będących konsekwencją uszkodzenia nerwów. Jedną z przyczyn polineuropatii jest cukrzyca. Najbardziej znanym typem neuropatii cukrzycowej jest cukrzycowa neuropatia obwodowa. Istnieje coraz więcej dowodów na to, że cukrzyca powoduje głębsze uszkodzenie nerwów, które dotyka więcej osób z wysokim poziomem cukru we krwi. Inne rodzaje neuropatii cukrzycowej obejmują następujące postacie neuropatii:
Podstawowym czynnikiem generującym powstanie neuropatii cukrzycowej jest oczywiście zbyt wysoki poziom glukozy. Ale to nie jedyny czynnik ryzyka – kolejne to:
Objawy zależą od tego, które nerwy zostały uszkodzone. Ogólnie rzecz biorąc, objawy neuropatii cukrzycowej rozwijają się stopniowo; na początku mogą wydawać się drobnymi i rzadkimi bólami lub problemami, ale gdy nerwy stają się bardziej uszkodzone, objawy mogą narastać.
Neuropatia obwodowa wpływa na nerwy prowadzące do kończyn – stóp, nóg, rąk i ramion. Nerwy prowadzące do stóp są najdłuższe w ciele, więc są to najczęściej dotknięte nerwy (po prostu dlatego, że jest ich „więcej” do uszkodzenia). Objawy neuropatii obwodowej obejmują:
Autonomiczny układ nerwowy jest odpowiedzialny za „mimowolne” funkcje ciała. Objawy neuropatii autonomicznej są różne w zależności od tego, jakiego układu dotyczą. Gdy jest to układ sercowo-naczyniowy, mogą pojawić się zawroty głowy po wstaniu, nieregularne tętno, a także szybką męczliwość. Gdy neuropatia obejmuje układ trawienny, pojawiają się wzdęcia, zaparcia lub biegunki, nudności i wymioty, a także uczucie sytości wkrótce po rozpoczęciu jedzenia. Gdy procesem chorobowym objęte są oczy, mogą pojawić się problemy ze wzrokiem w nocy lub podczas nagłych zmian światła (np. podczas wchodzenia do ciemnego budynku ze światła słonecznego). Kolejne możliwe powikłania neuropatii autonomicznej to problemy seksualne – zaburzenia erekcji u mężczyzn, suchość pochwy u kobiet, obfite pocenie się, szczególnie w nocy lub podczas jedzenia określonych pokarmów, wypadanie włosów.
Neuropatia proksymalna wpływa na pośladki, biodra, uda i nogi. Jej objawy zwykle nie są długotrwałe; mogą zniknąć po kilku tygodniach lub miesiącach. Objawy obejmują: osłabienie nóg, problemy z wstawaniem z pozycji siedzącej bez pomocy. Może pojawić się nagły, silny ból w biodrze, górnej części uda i /lub pośladku po jednej stronie ciała.
W przeciwieństwie do innych rodzajów bólu nerwu cukrzycowego, neuropatia ogniskowa pojawia się nagle i zwykle obejmuje głowę, tułów lub nogi. Objawy zwykle unikają po kilku tygodniach; nie są to objawy długotrwałe. Możliwe ogniskowe objawy neuropatii to:
Najlepszym sposobem leczenia neuropatii cukrzycowej (zwanej również bólem nerwu cukrzycowego) jest ścisła kontrola poziomu glukozy we krwi. Jest to w rzeczywistości jedyny sposób na spowolnienie postępu uszkodzenia nerwów. To właśnie podwyższony poziom glukozy we krwi powoduje neuropatię cukrzycową, oczywiste jest zatem, że utrzymywanie poziomu glukozy we krwi w akceptowalnym zakresie może pomóc uniknąć uszkodzenia nerwów . Konieczne jest zatem stosowanie diety o niskiej zawartości węglowodanów i wyższej podaży tłuszczów. Doskonale sprawdza się dieta ketogeniczna, a także post przerywany Intermittent fasting. Poza dietą ogromne znaczenie ma także regularna aktywność fizyczna, a także samokontrola cukrzycy przy pomocy glukometru.