Regularna aktywność fizyczna to najskuteczniejszy sposób na zachowanie sprawności, doskonałego samopoczucia oraz profilaktykę wielu chorób. Warto mieć jednak na uwadze, że uprawianie sportu wymaga odpowiedniego komponowania diety, co ma na celu dostarczenie wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Osoby trenujące wykazują zwiększone zapotrzebowanie na witaminy, składniki mineralne, antyoksydanty – nie dziwi zatem konieczność uzupełnienia codziennego jadłospisu suplementacją. Poza powszechnie stosowanymi suplementami witaminowymi dobrze jest pamiętać o jeszcze jednym suplemencie – probiotykach.
Wielu osobom probiotyki kojarzą się wyłącznie z antybiotykoterapią. Okazuje się jednak, że probiotyki mogą być stosowane stale w celu wspomagania funkcjonowania jelit – a to przekłada się na kondycję zdrowotną całego organizmu. Nie bez przyczyny jelita nazywane są drugim mózgiem, a także kojarzone z funkcjonowaniem układu immunologicznego czy hormonalnego. A u osób uprawiających sport jelita wymagają specjalnej troski.
Probiotyki to żywe bakterie, których włączenie do diety – zgodnie z opinią Światowej Organizacji Zdrowia – zapewniają utrzymanie prawidłowej flory bakteryjnej jelit. Naturalnymi probiotykami dostarczanymi wraz z dietą są kiszonki i fermentowane produkty mleczne; dostępne są także produkty wzbogacane żywymi kulturami bakterii. Jednak nie każdy tego typu produkt dostarcza probiotyków o właściwościach zdrowotnych – udowodnione działanie prozdrowotne wykazują jedynie określone szczepy bakteryjne. Jak je rozpoznać? Przebadane kliniczne probiotyki posiadają nazwę składającą się z trzech członów: rodzaju, gatunki i szczepu (oznaczenie liczbowo – literowe), np. Lactobacillus rhamnosus R0011. Nieocenionym źródłem probiotyków mogą być także suplementy diety oraz leki zawierające probiotyki. Czym się różnią te dwa preparaty? Wyłącznie leki są przebadane klinicznie, ponadto gwarantują określoną, minimalną ilość żywych kultur bakterii. Obecnie istnieje ponadto możliwość personalizowanej probiotykoterapii. Mowa o coraz powszechniej dostępnych badaniach składu flory bakteryjnej jelit i opracowanej w oparciu o wyniki tych badań celowanej terapii probiotykami.
Aktywność fizyczna – zwłaszcza ta o wysokiej intensywności – sprzyja generowaniu dużych ilości wolnych rodników w organizmie. Wolne rodniki przyczyniają się natomiast do rozwoju stanów zapalnych, procesów autoimmunologicznych oraz uszkadzania wielu struktur komórkowych. Jednym z negatywnych kierunków działania wolnych rodników może być zwiększenie przepuszczalności ścian jelit. Jelita u osób trenujących narażone są ponadto na przejściowe niedokrwienie przewodu pokarmowego. Wynika to z towarzyszącego wysiłkowi fizycznemu przekierowaniu krwi z krążenia trzewnego do mięśni i serca. Sprzyja to powstawaniu dolegliwości żołądkowo – jelitowych, uczucia wzdęcia, bólów brzucha, nudności. Tego typu dolegliwości szczególnie często dotykają osób trenujących sporty wyczynowe, a zatem także biegaczy. Ponadto osoby uprawiające sporty biegowe narażone są na zmienne warunki pogodowe, a to sprzyja rozwojowi infekcji górnych dróg oddechowych. Problem ten nasila się jesienią i zimą, nie ma jednak konieczności rezygnowania z treningu w okresie jesienno – zimowym.
Probiotyki okazują się pomocne zarówno w przypadku zaburzeń jelitowych, jak i spadku odporności i częstej zapadalności na infekcje. Osoby trenujące, które regularnie stosują probiotyki, mogą liczyć na następujące korzyści zdrowotne:
– redukowanie stresu oksydacyjnego, skuteczniejsza neutralizacja wolnych rodników
– odbudowanie jelitowej flory bakteryjnej, co ogranicza przenikanie toksyn i alergenów pokarmowych przez nieszczelną ścianę jelita, a także usprawnia procesy trawienne i ułatwia przyswajanie wielu cennych składników odżywczych
– wzmocnienie odporności organizmu, co przekłada się na rzadziej występujące infekcje dróg oddechowych oraz krótszy i łagodniejszy ich przebieg
Warto dodać, że pozytywny wpływ probiotyków na skład bakteryjnej flory jelitowej przekłada się ponadto na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i hormonalnego. Stosowanie probiotyków jest szczególnie wskazane zimą, ale najlepiej jest stale kontynuować suplementację. Oczywiście powinna iść ona w parze z odpowiednią dietą. Najważniejsze cechy diety przyjaznej jelitom to eliminacja cukru, laktozy i glutenu oraz żywności przetworzonej.