Propozycja nowej klasyfikacji cukrzycy

Propozycja nowej klasyfikacji cukrzycy Cukrzyca to jedna z najczęściej występujących chorób przewlekłych. Przyczyn powstawania cukrzycy jest wiele – i to właśnie różnorodność mechanizmów prowadzących do rozwoju cukrzycy leży u podstaw klasyfikacji cukrzycy. Obecnie funkcjonuje podział cukrzycy na cukrzycę typu 1, cukrzycę typu 2 oraz cukrzycę ciężarnych; uwzględniana jest także cukrzyca LADA oraz MODY. W ostatnim czasie zaproponowano nieco odmienną klasyfikację cukrzycy. Na czym polegają te zmiany?

Dotychczasowa klasyfikacja cukrzycy

Pod pojęciem cukrzycy kryje się grupa schorzeń metaboliczno – hormonalnych, objawiających się zbyt wysokim poziomem glukozy we krwi, a także zbyt niski stężeniem lub aktywnością hormonu insuliny. Od 1997 roku obowiązuje następujący podział cukrzycy:

1.Cukrzyca typu 1, czyli schorzenie o podłożu autoimmunologicznym. W przebiegu cukrzycy typu 1 dochodzi do syntezy autoprzeciwciał, które uszkadzają komórki trzustki. Skutkuje to upośledzeniem syntezy insuliny, a brak tego hormonu prowadzi do narastającej hiperglikemii, czyli zbyt wysokiego poziomu glukozy we krwi. Cukrzyca typu 1 najczęściej rozpoznawana jest u dzieci i młodzieży. Jeśli natomiast zdiagnozowana zostaje po 35 roku, określana jest jako cukrzyca LADA.
2.Cukrzyca typu 2 to choroba rozwijająca się na podłożu insulinooporności. Jest konsekwencją niezdrowego stylu życia – braku aktywności fizycznej, nadwagi lub otyłości, diety obfitującej w węglowodany. Choroba ta rozwija się stopniowo: najpierw pojawia się ograniczona wrażliwość komórek na działanie insuliny, potem – stopniowe upośledzenie funkcji trzustki związane ze stałym stymulowaniem tego narządu do wydzielania insuliny. Ostatecznie pojawia się niedobór insuliny i przewlekła hiperglikemia.
3.Cukrzyca ciążowa, która rozwija się podczas ciąży jako konsekwencja zmian hormonalnych. Cukrzyca ta ustępuje po porodzie, ale zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w przyszłości.
4.Inne typy cukrzycy, np. cukrzyca monogenowa MODY, cukrzyca noworodkowa czy cukrzyca związana z występowaniem innych chorób, np. mukowiscydozy.

Propozycje nowej klasyfikacji cukrzycy

W 2018 roku w magazynie Lancet opublikowano analizę badania ANDIS, przeprowadzonego na ponad 13700 osób z cukrzycą. Przeanalizowano następujące parametry:

– poziom hemoglobiny glikowanej HbA1c, wskazujący na poziom wyrównania cukrzycy na przestrzeni ostatnich 6 tygodni
– wskaźniki insulinooporności HOMA – IR oraz HOMA – B
– obecność przeciwciał przeciwko antygenom wysp trzustkowych GADA

W oparciu o wyniki badań zaproponowano następującą klasyfikację cukrzycy:

– cukrzyca SAID, czyli ostra cukrzyca autoimmunologiczna, odpowiadająca dotychczasowemu typowi 1 cukrzycy, w tym cukrzycy LADA; cechuje się brakiem syntezy endogennej insuliny, występowaniem przeciwciał GADA oraz rozpoznaniem choroby w pierwszych latach życia
– cukrzyca SIDD, czyli ostra cukrzyca z niedoborem insuliny; w przebiegu tej postaci choroby stwierdza się wysoki poziom hemoglobiny glikowanej, brak jest natomiast obecności przeciwciał GADA; tak, jak w przypadku cukrzycy SAID, ta postać cukrzycy rozpoznawana jest w młodym wieku
– cukrzyca SIRD, czyli ostra cukrzyca związana z insulinoopornością; charakterystyczne jest występowanie otyłości, nefropatii oraz insulinoopornością
– cukrzyca MOD, czyli umiarkowana cukrzyca związana z otyłością, o łagodnym przebiegu oraz wczesnym występowaniu
– cukrzyca MARD, czyli związana z wiekiem umiarkowana postać cukrzycy, charakterystyczna dla osób starszych i stanowiąca najczęściej występującą postać cukrzycy.

Na razie nowa klasyfikacja cukrzycy nie jest stosowana przez diabetologów, być może najbliższe lata przyniosą w tym zakresie poważniejsze zmiany. Zaakceptowanie nowego podziału cukrzycy zapewne ułatwiłoby personalizację leczenia cukrzycy i zwiększyło skuteczność terapii. Na razie nie pozostaje nic innego, jak skoncentrować się na holistycznej terapii cukrzycy, ze szczególnym uwzględnieniem diety w cukrzycy, która może ograniczyć konieczność stosowania leków.

Pozostałe teksty