Cukrzyca LADA – czym się różni od cukrzycy typu 1 i 2?

Cukrzyca LADA – czym się różni od cukrzycy typu 1 i 2 Większość z nas słyszało o cukrzycy typu 1 i 2, nie każdy jednak potrafi dostrzec różnice pomiędzy nimi. A taki ogólny podział nie wyczerpuje wcale tematu, istniej bowiem kilka innych wariantów cukrzycy. Jednym z nich jest cukrzyca typu LADA, czyli latent autoimmune diabetes in adults – późno objawiająca się cukrzyca autoimmunologiczna typu 1. U podłoża choroby leżą procesy autoimmunologiczne właściwe dla cukrzycy typu 1, zaś czas pojawienia się choroby przypomina ten, w którym diagnozowana jest cukrzyca typu 2.

Cukrzyca typu 1 i 2 – czym się różnią?

Zarówno cukrzyca typu 1, jak i 2 to złożone zaburzenia gospodarki węglowodanowo – insulinowej, które mają charakter przewlekły. W obu przypadkach charakterystyczne jest występowanie hiperglikemii, czyli zbyt wysokiego poziomu glukozy we krwi. Podobne są objawy towarzyszące obydwu typom cukrzycy, a także długotrwałe powikłania schorzeń – miażdżyca, neuropatia, uszkodzenie wzroku, niewydolność nerek, stopa cukrzycowa. Zasadnicza różnica pomiędzy cukrzycą typu 1 i 2 sprowadza się do przyczyn rozwoju choroby, a także momentu, w którym choroba się objawia. W przypadku cukrzycy typu 1 u podłoża choroby leży nadreaktywność układu immunologicznego i syntetyzowanie autoprzeciwciał skierowanych przeciwko trzustce. Niszczone w ten sposób komórki trzustki nie są w stanie syntetyzować insuliny, co prowadzi do niedoboru hormonu i hiperglikemii. Początek choroby jest dość nagły, a rozpoznanie przypada na wiek dziecięcy i młodzieżowy. Z kolei rozwój cukrzycy typu 2 trwa wiele lat, dlatego choroba rozpoznawana jest głównie u dorosłych. Choroba jest konsekwencją insulinooporności, czyli braku wrażliwości komórek na działanie insuliny. Stanowi temu towarzyszy nadmierna stymulacja wydzielnicza trzustki i stopniowe wyczerpanie funkcji wydzielniczych narządu. Ostatecznie – hiperglikemii zaczyna towarzyszyć niedobór insuliny i dochodzi do rozwoju poważnych zaburzeń węglowodanowych.

Cukrzyca LADA – co ją wyróżnia?

Cukrzyca LADA to postać cukrzycy typu 1, która wymyka się klasycznej definicji. Faktem jest, że w rozwoju choroby udział mają autoprzeciwciała przeciwko komórkom trzustki, jednak zachodzący pod ich wpływem proces uszkadzania komórek trzustki postępuje znacznie wolniej niż w przypadku cukrzycy typu 1. Dlatego ten typ cukrzycy diagnozowany jest później.

Zgodnie z definicją, cukrzyca może być zaklasyfikowana jako LADA wówczas, gdy spełnione są następujące kryteria:

początek choroby diagnozowany jest pomiędzy 30 a 50 rokiem życia
nie jest stwierdzana otyłość, zauważalny może być natomiast spadek masy ciała
nie ma natychmiastowej konieczności wdrożenia leczenia insuliną
stwierdzana jest obecność co najmniej jednego rodzaju autoprzeciwciał przeciwko komórkom trzustki

Okazuje się zatem, że cukrzyca LADA rozwija się na podłożu procesów autoimmunologicznych, jednak przez opóźnienie występowania objawów choroby, często jest ona błędnie rozpoznawana jako cukrzyca typu 2. Ten typ cukrzycy stwarza zatem poważne trudności diagnostyczne, a błędne zakwalifikowanie choroby może rzutować na wdrożenie niewłaściwego leczenia.

A czym cukrzyca LADA różni się od cukrzycy typu 2? Przede wszystkim – w przypadku cukrzycy typu 2 stwierdzane jest rodzinne występowanie choroby, a także cech zespołu metabolicznego, takich jak otyłość, dyslipidemia czy nadciśnienie. Z kolei cukrzycy LADA może współtowarzyszyć występowanie innych schorzeń o podłożu autoimmunologicznym. Zasadniczą różnicą jest także brak autoprzeciwciał przeciwtrzustkowych w przebiegu cukrzycy typu 2.

Jak zdiagnozować i leczyć cukrzycę typu LADA?

Aby móc zdiagnozować cukrzycę LADA i trafnie różnicować ją z cukrzycą typu 2, konieczne jest oznaczania autoprzeciwciał przeciw komórkom trzustki w każdym przypadku wczesnego podejrzenia cukrzycy typu 2. Najczęściej w przebiegu cukrzycy LADA stwierdzana jest obecność przeciwciał GAD, czyli skierowanych przeciwko dekarboksylazie kwasy glutaminowego. Oczywiście – należy wykazać charakterystyczne dla każdego typu cukrzycy zmiany w poziomie glukozy na czczo i glikemii przygodnej, a także w doustnym teście tolerancji glukozy.

Pomocniczo można oznaczyć poziom peptydu C, czyli związku stanowiącego marker wielkości syntezy insuliny. W przypadku cukrzycy typu 1 wartość tego parametru jest praktycznie nieoznaczalna, a w pierwszym etapie cukrzycy typu 2 stwierdzane są prawidłowe lub podwyższone poziomu peptydu C. W cukrzycy LADA natomiast poziom peptydu C jest niski, ale oznaczalny.

Leczenie cukrzycy typu LADA wymaga stosowania insuliny, gdyż w przebiegu tego schorzenia autoimmunologicznego stwierdzany jest postępujący niedobór tego hormonu. Coraz więcej mówi się także o stosowaniu leczenia immunologicznego z zastosowaniem rekombinowanego GAD. Jednak w związku z tym, że rozwój choroby nie jest bardzo gwałtowny, w początkowym okresie choroby wystarczające może okazać się stosowanie odpowiedniej diety i regularnej aktywności fizycznej. W przypadku każdego typu cukrzycy doskonale sprawdza się dieta niskowęglowodanowa, która poza normlizowaniem poziomu glukozy we krwi, sprzyja także przywróceniu prawidłowych wartości lipidogramu (trójglicerydy i cholesterol), a także łagodzi przewlekłe stany zapalne.

Pozostałe teksty