umów się na konsultację 533 728 335

Dieta ketogeniczna kontra nowotwory – wyniki najnowszych badań klinicznych

Dieta ketogeniczna kontra nowotwory - wyniki najnowszych badań klinicznychOd ponad stu lat świat medycyny interesuje się klinicznymi zastosowaniami diety ketogenicznej. Początkowo dieta zasłynęła jako skuteczna metoda leczenia epilepsji lekoopornej, obecnie natomiast coraz więcej mówi się o potencjale terapeutycznym diety ketogenicznej u chorych na otyłość, insulinooporność, cukrzycę typu 2 oraz… nowotwory. Niedawno opublikowano bardzo obiecujące wyniki badań klinicznych, w których oceniano efekt stosowania diety keto u chorych na nowotwory.

 

Dieta ketogeniczna – w jaki sposób może wspomóc terapię nowotworów?

Dieta ketogeniczna całkowicie różni się od tradycyjnego modelu żywienia – i właśnie w tym tkwi jej siła. Niemal całkowite wyeliminowanie spożycia węglowodanów, zwiększenie podaży tłuszczów oraz wywołanie stanu ketozy odżywczej generuje w organizmie szereg niezwykle korzystnych zmian fizjologicznych. Dzięki temu dowiadujemy się coraz więcej o leczniczych właściwościach diety ketogenicznej.

W związku z tym, że największym wyzwaniem dla medycyny pozostają choroby nowotworowe i ich leczenie, naukowcy nie ustają w proponowaniu coraz bardziej innowacyjnych rozwiązań. I okazuje się, że jednym z nich może być dieta ketogeniczna. Z czego może wynikać potencjał antynowotworowy diety ketogenicznej? Oto możliwe mechanizmy:

dieta ketogeniczna pozwala na niemal całkowite wyeliminowanie spożycia cukrów, a glukoza jest głównym substratem energetycznym dla komórki nowotworowej; komórki nowotworowe pozyskują energię na drodze procesu glikolizy i nawet w stanie doskonałej dostępności tlenu preferowanym sposobem na pozyskanie energii jest nie oddychanie tlenowe, a właśnie glikoliza; paradoks ten nosi nazwę efektu Warburga, a dzięki zastosowaniu diety ketogenicznej możliwe jest zahamowanie tego metabolicznego fenomenu

stosowaniu diety ketogenicznej towarzyszy obniżenie poziomu insuliny oraz insulinopodobnego czynnika wzrostu, czyli związków, których wysokie stężenia stanowią czynnik ryzyka rozwoju nowotworów

syntetyzowane podczas stosowania diety ketogenicznej ciała ketonowe nie mogą stanowić źródła energii dla komórek nowotworowych, co może umożliwić ich „zagłodzenie”; co więcej – ciała ketonowe mogą wykazywać działanie toksyczne względem komórek nowotworowych

– dieta ketogeniczna moduluje funkcjonowanie układu odpornościowego i łagodząc przewlekłe stany zapalne

dieta ketogeniczna pozwala zredukować nadmiar tkanki tłuszczowej, a otyłość stanowi istotny czynnik ryzyka rozwoju nowotworów.

 

Jak stosować dietę ketogeniczną?

Stosując dietę ketogeniczną należy skoncentrować się na zminimalizowaniu spożycia węglowodanów do maksymalnie 20 – 50 g na dobę. Konieczne jest stałe przestrzeganie tego zalecenia, gdyż zwiększenie podaży węglowodanów skutkuje natychmiastowym wyjściem ze stanu ketozy odżywczej. Poza ograniczeniem spożycia węglowodanów, należy zwracać baczną uwagę na to, co jeść zamiast nich. W diecie powinny dominować zróżnicowane źródła tłuszczów, zaś spożycie białka powinno być umiarkowane. Ilość spożywanych kalorii zależeć powinna od masy ciała i stanu odżywienia organizmu.

Odpowiednio skomponowana dieta ketogeniczna jest zróżnicowana i bogata w rozmaite składniki pokarmowe. Można spożywać niektóre warzywa, a nawet owoce, pozwalać sobie na odpowiednie przekąski, jeść mięsa, ryby czy nabiał.

 

Dieta ketogeniczna u pacjentów onkologicznych – najnowsze badania

Nie brakuje badań klinicznych, które potwierdzają zasadność stosowania diety ketogenicznej u chorych na nowotwory. Obiecujące wyniki uzyskano m. in. u chorych na glejaka, a także w przypadku kilku innych typów zaawansowanych nowotworów. Jedno z najnowszych badań przeprowadzone zostało przez japońskich naukowców i objęło 55 pacjentów z zaawansowanym rakiem. Obserwacja trwała od 2013 do 2018 roku i dotyczyła efektów stosowania diety ketogenicznej. W pierwszym tygodniu badania spożycie węglowodanów ograniczone zostało to 10 g dziennie, następnie – od drugiego tygodnia przez trzy miesiące podaż węglowodanów zwiększono do 20 g dziennie. W trzecim etapie zawartość węglowodanów w diecie wyniosła 30 g na dzień. Takie postępowanie dietetyczne było w razie potrzeby łączone z chemio – lub radioterapią bądź zabiegiem operacyjnym.

Przy pomocy pozytronowej tomografii emisyjnej określono wielkość guza na początku obserwacji i po jej zakończeniu. U mężczyzny z rakiem jelita grubego i licznymi przerzutami do wątroby wykazano znaczne zmniejszenie przerzutów w wątrobie. U pacjenta z rakiem płuc wykazano zmniejszenie masy guza. Bardzo obiecujące wyniki uzyskano także u wielu innych pacjentów. Odsetek pozytywnych odpowiedzi wyniósł ponad 27%, dieta keto poprawiła rokowania pacjentów z zaawansowanym rakiem – mediana przeżycia całkowitego wyniosła ponad 32 miesiące, a przeżycia trzyletniego – ponad 44%. W porównaniu z pacjentami leczonymi wyłącznie chemioterapią, połączenie leczenia z dietą○ ketogeniczną wydłużyło zauważalnie czas przeżycia. Wskazuje to na synergistyczne działanie chemioterapii i diety keto (Hagihara K. i in., Promising effect of a new ketogenic diet regimen in patient with advanced cancer).