Witamina B12 to jedna z witamin z grupy B, która występuje w diecie jedynie z produktami pochodzenia zwierzęcego. Oznacza to, że niedobory witaminy B12 nie należą do rzadkości. Szczególnie narażone są osoby stosujące dietę o niskiej zawartości mięsa lub eliminujące w ogóle spożycie mięsa. Poza wegetarianami i weganami niedobór B12 może dotyczyć także osób z niedoborem czynnika wewnętrznego Castle’a, a zatem nie mających możliwości przyswajania witaminy B12 z przewodu pokarmowego. W grupie ryzyka niedoboru B12 znajdują się także osoby stosujące przewlekłą antybiotykoterapię czy steroidy. Suplementowanie witaminy B12 przynosi szereg korzyści dla zdrowia. Jakie są wskazania do takiej suplementacji?
Witamina B2, czyli kobalamina to związek, którego niedobór stwierdzany jest u sporego odsetka osób w starszym wieku. Grupą o zwiększonym zapotrzebowaniu na witaminę B12 są także kobiety w ciąży, sportowcy, osoby z nadwagą stosujące diety odchudzające, dzieci w okresie wzrostu i rozwoju. Niedobór witaminy B12 może być spowodowany obecnością niektórych chorób przewlekłych, ale zależność ta jest obustronna. Możliwa jest bowiem sytuacja, gdy niedobór B12 nie jest skutkiem, a przyczyną rozwoju chorób przewlekłych. Doskonałym przykładem może być cukrzyca typu 2, miażdżyca i jej powikłania czy schorzenia neurologiczne.
Suplementacja witamina B12 wskazana jest u każdej osoby, która nie dostarcza wraz z dietą wystarczających ilości tego związku – średnie dzienne zapotrzebowanie na kobalaminę to około 2,5 – 3 mikrogramy. Suplementowanie witaminy B12 konieczne jest także u osób, które zauważają u siebie objawy niedoboru witaminy B12:
– osłabienie i zawroty głowy
– bladość skóry
– przyspieszona akcja serca
– zaburzenia pamięci
– rozdrażnienie i nerwowość
– zajady w kącikach ust
Wspomniane objawy są konsekwencją rozwoju anemii megaloblastycznej. W jej przebiegu zauważalne jest zmniejszenie liczby czerwonych krwinek, co prowadzi do niedotlenienia organizmu, a także rozwoju objawów neurologicznych. Jeśli niedobór witaminy B12 utrzymuje się przez dłuższy czas, zmiany neurologiczne mogą ulec utrwaleniu.
Na przyjmowanie wyższych dawek witaminy B12 w postaci suplementów powinny zdecydować się także osoby chorujące na cukrzycę. Dlaczego? Dla prawidłowego przebiegu przemian węglowodanowych konieczna jest obecność enzymów mitochondrialnych. Mitochondria to centra energetyczne komórki, regulujące przebieg wielu przemian metabolicznych. Zahamowanie aktywności mitochondriów generuje zaburzenie przemian glukozy – a tak właśnie może działać metformina. Ten lek jest powszechnie stosowany w leczeniu cukrzycy, wykazując działanie hipoglikemizujące i zwiększające wrażliwość komórek na działanie insuliny. Poza negatywnym wpływem na mitochondria, lek ten działa także w inny niepożądany sposób – obniża poziom witaminy B12. A zbyt niski poziom kobalaminy w organizmie może sprzyjać zaburzeniom neurologicznym, takim jak rozwój otępienia umysłowego czy polineuropatii obwodowych.
Osoby chorujące na cukrzycę powinny zatem wykonywać regularne badania poziomu witaminy B12 we krwi i stosować odpowiednią suplementację. Pomoże to zapobiec niedoborowi witaminy B12, a także zminimalizuje ryzyko rozwoju takich powikłań cukrzycy jak miażdżyca czy neuropatie. Witamina B12 normalizuje bowiem poziom homocysteiny, która obecnie uznawana jest za główny czynnik ryzyka powstawania blaszki miażdżycowej. Ponadto kobalamina uczestniczy w powstawaniu osłonek mielinowych neuronów, niezbędnych w procesie przewodzenia impulsów nerwowych.